Spor Hekimliği
12 Eylül 2024

Spor hekimliği, her düzeyde egzersiz ve fiziksel aktiviteye katılıma bağlı olarak ortaya çıkan yaralanmalar ve rahatsızlıkların tanısı, tedavisi, önlenmesi ve rahabilitasyonu ile uğraşan, fiziksel olarak aktif bir yaşam biçimini topluma benimsetmeye çalışarak halk sağlığını korumaya çalışan multidisipliner bir akademik ve klinik tıpta uzmanlık (bazı ülkelerde yan dal uzmanlığı) alanıdır.

Dünya Spor Hekimliği Federasyonunun (FIMS) tanımına göre spor hekimliği; elde edilen sonuçları koruyucu hekimliğe, tedaviye, rehabilitasyona ve sporcuya uygulamak için hareketin, antrenmanın, sporun ve hareketsizliğin her iki cinsten ve her yaştaki normal ve hasta bireyler üzerindeki etkilerini araştıran teorik ve pratik tıp dalıdır.


SPOR HEKİMLİĞİNİN KAPSAMI

Spor hekimliği yalnızca elit sporcuların sağlık sorunları ile uğraşan bir alan değildir. Temel olarak odaklandığı alanlar şunlardır:

Spor yaralanmalarının önlenmesi, tedavisi ve yaralanma sonrası spora dönüşün planlanması
Takım doktorluğu
Sedanter yaşam biçiminin neden olduğu kronik hastalıkların önlenmesi ve kronik hastalıklarda yaşam kalitesinin artırılması için egzersiz reçetelendirilmesi
Spora katılım veya yarışma öncesi yapılan tıbbi kontroller ve taramalar
Farmakolojik ajanların, destekleyicilerin kullanımı, doping hakkında bilgilendirme
Uluslararası spor olaylarında karşılaşılan seyahat sorunları ve aklimatizasyon gibi özel tıbbi durumlar
Temel bilimler ve spor hekimliği ile ilgili olabilecek pek çok klinik alanda çalışmalar ve araştırmalar yapmak 
Yaşam kalitesini arttırmak için egzersiz ve spora katılımı özendirmek ve katılım sırasında ortaya çıkan sorunları en kısa zamanda çözümleyerek aktiviteye geri dönüşü sağlamak spor hekimliğinin temel uğraşısıdır. Bu tanılardan da anlaşılacağı gibi asıl anlamda spor hekimliğinin sadece yaralanmaların tedavisi ile değil aynı zamanda egzersiz ve spor performansının değişik yanları ile de ilgili olduğunu görmek mümkündür. Günümüzde egzersiz ve sporun insan sağlığı üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini ortaya çıkarmak, sorunların teşhis ve tedavilerini, sporcu performansının tıbbi yönlerini klinik ve araştırmalar çerçevesinde ele almak için pek çok disiplin ortaklaşa bir işbirliği içindedir.

Spor hekimliği multidisipliner bir uzmanlık alanı olup dahili tıp bilimleri, egzersiz fizyolojisi, kardiyoloji, ortopedi ve travmatoloji, fiziksel tıp ve rehabilitasyon gibi dalları aynı çatı altında buluşturan bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla beraber takımlarla hekimleri, fizyoterapistleri, antrenörleri, spor bilimcileri, beslenme uzmanlarını, psikologları, sporcuları ve diğer ilgili uzmanlık alanlarını buluşturan bir tıp dalı olma özelliğine sahiptir. Klinik deneyimi nedeniyle spor hekimi bu multidisipliner takımın başı olarak kabul edilmeli ve sporcunun sağlığı ile ilgili konularda koordinatörlük görevi üstlenmelidir.